murat gülgör

Osmanlı Devletindeki hukuk anlayışının Osmanlı’ların kuruluşu ile meydana geldiğini ifade etmek mümkün değildir. Osmanlı Hukuk sistematiği, kaynağını kendisinden önce kurulmuş bulunan Türk ve İslâm devletlerinin hukuk anlayışlarından almaktadır. Konumuzu teşkil eden “Kadılık” müessesesinin de kaynağını başta İslamiyet olmak üzere, çeşitli etmenlerde aranması gerektiği açıktır. Hâkim kelimesinin çoğulu olan hükkâm el-Bakara2/188 suresinde yer almakta ve “uhdesinde yargı yetkisi de bulunan yöneticiler” mânâsında kullanılmaktadır. Bununla beraber, fıkıh terimi olarak kadı, insanlar arasında meydana gelen çekişme ve davaları şer’i hükümlere göre çözümlemek için yetkili makamca tayin edilen kişiyi ifade etmektedir. [1] İslamiyet’in yaygınlaşması, ülkenin fetihlerle genişleyip idarî ve kazaî işlerin çoğalması sebebiyle, Hz. Ömer devrine gelindiğinde, başta Medine olmak üzere Mısır, Irak ve  Suriye bölgelerindeki şehirlere ayrıca kadılar tayin edilmesi gerekli oldu. Emevî Devleti’n