murat gülgör

  Gümrük işlemlerinin, milletlerin varlığı ve bu sırada ortaya çıkan ticari ilişkiler sebebiyle, ilk çağlardan itibaren, ticari hayatın bir parçası haline geldiği anlaşılmaktadır. Ancak, tarihin ilk devirlerinden itibaren uluslar arası ticaretin olduğu yerlerde gümrük işlemleri, gümrük işleminin bulunduğu yerlerde ise kaçakçılık olmaktadır. Elbette, ticaretin gelişmesinin üretim ve ulaşım tekniklerinin gelişmesi ile doğru orantılı olduğu açıktır. Nitekim; Çin, İran, Anadolu, Roma, Bizans ve Mısır’da tarih öncesi dönemlerde de gümrük işlemelerinin geliştiği görülmektedir. Bu sayılan ülke ve coğrafyaların ortak özelliği ise “Doğu Ticareti” olarak adlandırılan ticaret merkezinde yer almalarıdır. “Doğu Ticareti” terimi, medeniyetin beşiği olan Güney Doğu Akdeniz bölgesi ile Asya ve Avrupa’yı birleştiren Ege denizi, Anadolu, İran ve Basra Körfezi, Mezopotamya, Suriye ve Nil vadisi arasında yapılan ticareti işaret etmektedir.  Nil ve Fırat doğulu ve batılı toplumlar...

Arapça’da “on” anlamına gelen “Aşera” kelimesinden türetilen “Aşure”  hicrî aylardan Muharrem’in 10. günüdür. Elbette insan oğlu aşurenin on sayısı ile ilgisini merak etmeden duramıyor. Aşurenin, farklı yıllarda ancak aynı ay ve günde “on” önemli olayın olması  nedeni ile, Arapça'da “on” anlamına gelen, “aşera” kelimesinden türetildiği ifade edilmektedir. Bu olaylardan bahsetmeden önce Muharrem ayının bazı özelliklerine de değinmek gerekiyor. Muharrem ayı, Zilkade, Zilhicce ve Receb ayıyla birlikte İslam’da savaşmanın yasak olduğu dört aydan biridir. Muharrem ayı tarih boyunca içinde vukû bulan çeşitli olaylar sebebiyle önemli kabul edilmiş, aşure günüyle ayrı bir özellik kazanmıştır. İslam kültüründe Muharrem ayı ve bu ayın onuncu gününde hazırlanan Aşure’ye bağlı inanç ve söylenceler hayli fazladır. [1] Nedir bu önemli olaylar ? Zekeriya bin Mahmut el Kazvini’nin [2] “Acaibü’l-Mahlûkât” adlı kitabına dayanarak Aşure gününde olan olayları aşağıdaki ...